بسیاری از محققان برای انتخاب عنوان مقاله وسواس زیادی به خرج نمی‌دهند. گویی آنها از ارزش و اهمیت نام محصول خود اطلاع ندارند و درواقع دقیقاً مقاله مانند یک محصولی است که برای جلب توجه نیازمند داشتن یک عنوان مناسب است. عنوان جذاب علاوه بر تحت تاثیر گذاشتن خوانندگان حتی نظر داوران مجله برای انتشار آن را نیز جلب می‌کند. اما واقعاً برای انتخاب عنوان چه باید کرد؟ در زیر به نحوه انتخاب موضوع پژوهش و شش نکته اساسی آن پرداخته می‌شود. با وب سایت چاپ مقاله اوج دانش همراه باشید.

۱- عنوان مقاله نباید طولانی باشد.

بسیاری از خوانندگان مقاله مخصوصاً خوانندگان بی حوصله با دیدن یک عنوان طولانی و پیچیده از خیز خواندن و حتی بازکردن آن می‌گذرند. پاویا و همکارانشان در تحقیقی نشان دادند که مقالاتی که عناوین کوتاهی دارند بیشتر مورد استناد در مقالات مختلف قرار گرفته‌اند. این نتیجه نشان می‌دهد بسیاری از محققین نیز تاحدودی بی حوصله هم هستند! عنوان خوب حدود ۱۶ کلمه را در برمی‌گیرد و سعی کنید از استفاده از کلماتی مانند “اثربخشی”، “مقایسه”، و “مطالعه موردی …” استفاده نکنید. برای مثال موضوع “بررسی و تعیین اثربشخی درمان روانپویشی کوتاه مدت جهت کاهش اختلافات و تعارضات  زناشویی کارکنان شرکت نفت شهرستان ….” می‌توانید از عنوان “کاربرد درمان روانپویشی برای کاهش اختلافات زناشویی کارمندان شرکت نفت” استفاده نمایید.

۲- در کوتاه بودن عنوان مقاله افراط نکنید.

اگر در عنوان مقاله اطلاعات بسیار کمی وارد کنید احتمال دارد بسیاری از خوانندگان خود را از دست بدهید. برای مثال مقاله‌ای با عنوان “نشانگرهای زیستی جدید سرطان” برای یک مقاله بسیار محدود است. سعی کنید اطلاعات بیشتری از کار خود ارایه نمایید تا آن را در مقایسه با پژوهش‌های دیگر خاصتر نمایید.

نحوه انتخاب موضوع پژوهش و شش نکته اساسی آن

۳- از سوال و یک جمله کامل برای عنوان مقاله استفاده نکنید.

یک عبارت توصیفی برای عنوان پژوهش استفاده کنید نه یک جمله.  همچنین از سوال نباید به عنوان موضوع پژوهش استفاده شود.

۴- عنوان خود را بازاری انتخاب نکنید.

بسیاری از مولفین در عنوان پژوهش خود از کلمات و اصطلاحاتی مانند “برای اولین بار”، “کشف”، “معرفی” استفاده می‌کنند که به نظرشان مقاله آنها را جذاب تر می‌کند و آن را در سرلیست مقالات محققان برای خواندن قرار می‌دهد. مثلاً محققی که از کشف شگفت انگیز یک رابطه جدید بین دو متغیر در عنوان مقاله خود استفاده می‌کند شاید این ارتباط برای وی تاکنون ناشناخته باشد و محققانی وجود دارند که ۵ یا ۶ سال پیش در پژوهش‌های خود یا پژوهش‌های دیگران وجود ارتباط فوق را مطالعه نموده بودند. چنین مساله‌ای به یک بی‌اعتمادی نسبت به کلیت مقاله ختم می‌شود که ممکن است مقاله خوانندگان خود را از دست بدهد و یا در مرحله اول از مانع داوران مجله جان سالم به در نبرد. توجه کنید که در عنوان مقاله هر ادعایی که داشته باشید می‌بایست در درون مقاله و نتایج آن به آن ادعا جامه عمل بپوشانید.

۵- آوردن نام یک گونه و یا نژاد خاص

در برخی از پژوهش‌ها ذکر نام دقیق یک گونه و یا نژاد باعث می‌شود توجه و نظر خوانندگان به ان مقاله جلب شود.

۶- کلید واژگانی را بیشتر به کار ببرید که مورد توجه خوانندگان است.

نام بردن از روش پژوهش برای مثال “گروه درمانی” یا متد انجام پژوهش مانند “مطالعه موردی” در عنوان مقاله آن را از دید خوانندگان می‌اندازد. بیشتر سعی کنید که با استفاده از کلید واژه‌های رایجتر عنوان خاص خود را انتخاب کنید.

لینک های مرتبط دیگر را مطالعه کنید:

چاپ و پذیرش مقاله در مجلات علمی

پذیرش و چاپ مقاله isi تضمینی

پذیرش مقاله ISI و ISC فوری

بعد از ماه‌ها رنج و مشقت نگارش مقاله و تحلیل و جمع‌آوری داده‌ها مقاله به داور ارسال می‌شود و اگر شانس بالایی داشته باشید، مقاله به داور ارسال شده و با اصلاحات مختلفی از سوی داور برای شما مجدداً عودت داده می‌شود. این اتقاف یکی از سخت‌ترین فرآیندهای چاپ مقاله است و شما می‌بایست برای عبور موفق از ان الگوی پاسخ به کامنت‌های داور را به خوبی بلد باشید. رایج ترین کار در پاسخ دهی به کامنت‌های داور مقاله آنست که بعد از خواندن مقاله تغییرات را اعمال می‌کنید، کامنت‌های داوران را از مقاله حذف می‌کنید و مجدداً آن را به داور مجله ارسال می‌نمایید. اگر شما هم قبلاً این کار را انجام داده‌اید و یا در آینده قصد دارید در پاسخ گویی به کامنت‌های داور مقاله این اشتباه (!) را مرتکب شوید حتماً سه نکته زیر را بخوانید. با وب سایت چاپ مقاله اوج دانش همراه باشید.

بیشتر بخوانید: پیر ریویو یا peer review چیست؟

الگوی پاسخ به داوری مقاله و سه نکته مهم آن

۱- تا زمانی که توضیح و توجیه خوبی دارید می‌توانید با ایرادات داور مقاله مخالف باشید.

ماهیت علم به گونه‌ای است که اختلاف نظر بین متخصصین کاملاً طبیعی است اما فردی در این اختلاف پیروز خواهد بود که بتواند توجیهات معقولی بیاورد. بنابراین شما می‌توانید توجیهات نسبت به برخی ایرادات داور یا داوران مقاله ذکر کنید تا از کار خود دفاع کنید. دکتر جاپ ون هارتن در باره ارائه نحوه توجیهات و زبان مورد استفاده در ان می‌نویسد: “مولفین گاهی بعد از ارایه توجیهات خود، با لحن بسیار تند به داوران مقاله خود تاخت و تاز می‌کنند و به ادیتور یا سردبیر مجله اطلاع می‌دهند که داور مقاله آنها چقدر در این زمنیه بی تخصص است. غافل از اینکه ادیتور مقاله کپی پیست کردن را دوست دارند!! ادیتورها معمولاً پاسخ‌های شما به کامنت‌های مقاله را بدون خواندن محتوای آنها به داوران ارجاع می‌دهند و آنوقت است که شما احتمالاً باید از خیر چاپ مقاله خود بگذرید!!” رعایت احترام و ادب در ارایه توضیحات و تبیین‌ها بدون قضاوت درباره دانش داوران نکنته بسیار مهمی است.

الگوی پاسخ به داوری مقاله و سه نکته مهم آن

۲- ارگونومی اطلاعات را رعایت کنید.

واقعیت این است که هرچقدر فرآیند انتقال اطلاعات را رعایت کنید بیشتر و بهتر می‌توانید به هدف خودتان برسید. برای مثال، داور مقاله کامنتی مبنی بر اینکه “قسمت بحث ضعیف است” برای شما ارسال نموده است. بدترین کار ان است که در پاسخ شما چنین مطرح کنید “قسمت بحث تقویت گردید”. شما می‌بایست دقیقا بنویسد برای مثال در قسمت بحث در پاراگراف اول و در خط ۸ این مطلب اضافه گردید. یعنی آدرس دقیق تغییرات را به دارو اطلاع دهید. بهترین کار آن است که شما می‌بایست بعد از اعمال تغییرات در نامه‌ای جداگانه کامنت‌های داوران کپی کرده و اقدامات خود را نسبت به هریک از کامنتها به صورت جزء به جزء و دقیق شرح دهید. این همان نظریه ارگونومی اطلاعات است. چنین کاری باعث می‌شود داور مقاله در اسرع وقت تغییرات شما را ببیند و مقاله شما در نهایت موقعیت بهتری قرار بگیرد.

۳- فراموش نکنید که تغییرات را اعمال کنید.

بهترین کار برای اعمال تغییرات در مقاله برحسب کامنت‌های داوران آن است که شما اول تغییرات لازم را انجام دهید سپس فرمت مقاله را آپدیت کنید. مهمترین چیزی که معمولاً مولفین فراموش می‌کنند گذاشتن شماره‌های سطور مقالات است که معمولاً بعد از اعمال تغییرات فراموش می‌شود.

لینک‌های زیر را هم مطالعه کنید:

چاپ و پذیرش مقاله در مجلات علمی

پذیرش و چاپ مقاله isi تضمینی

پذیرش مقاله ISI و ISC فوری

اخیراً انتشارات الزویر برای چاپ مقاله در مجلات معتبر مطلبی با عنوان چاپ مقاله در مجلات معتبر و ۷ نکته مهم آن از دیدگاه الزویر منتشر نموده است.

نوشتن یک مقاله برای چاپ در مجله علمی یک فعالیت بسیار رقابتی است و این مهم است که درک کنیم که دلایل رد شدن  یک مقاله به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عقیده که برخی یک مقاله را صرفاً بر اساس محتوای آن بررسی کرده و آن را فاقد ملاک های لازم برای چاپ در مجلات علمی معتبر می‌دانند نیز صحیح نیست. توجه به نکات دیگر علاوه بر محتوای مقاله، شانس چاپ مقاله را به شدت بالاتر می‌برد. در زیر به تشریح مطلب چاپ مقاله در مجلات معتبر و ۷ نکته مهم آن از دیدگاه الزویر می‌پردازیم (بیشتر بخوانید: چگونه مقاله خود را سریع چاپ کنیم؟). 

۱- برای سابمیت کردن مقاله علجه نداشته باشید.

معمولاً محقق بعد از ۵ یا ۶ ماه کار کردن روی یک مقاله و خستگی روانی و ذهنی ناشی از فرآیند نگارش و جمع آوری داده و موارد دیگر، تصور می‌کند که زمان لازم را برای نگارش یک مقاله اختصاص داده است و سریعاً باید مقاله را برای انتشار در یک مجله ارسال نماید. صبر کنید! دقیقاً در این نقطه زمانی است که باید صبر کنید. مقاله را به کنار بگذارید و بعد از گذشت ۱۰ الی ۱۵ روز مجدداً شروع به مطالعه آن نمایید. مطمئن باشید که دیدگاه کنونی شما نسبت به مقاله با دیدگاه ۲ هفته پیش شما تفاوتهایی خواهد داشت و ممکن است بسیاری از معایب آن را هم کشف نمایید.

۲- یک انتشارات مناسب برای مقاله خود پیدا کنید.

یکی از روشهای خوب برای پیدا کردن مجله پرسش از افرادی است که در زمینه تخصصی شما قبلاً مقاله چاپ نمودند. روش دیگر استفاده از وب سایت ژورنال فایندر است. در این وب سایت افراد عناوین مقاله، کلید واژه گان و چکیده مقالات را نشر داده‌اند که شما می‌توانید برای مثال با وارد کردن عنوان مقاله خود، لیستی از مجلات پیشنهادی این وب سایت را مشاهده کنید و آنها را بررسی نمایید. این کار بسیار مهم و ضروری است.

۳- اسکوپ، اهداف و دستورالعمل‌های مجله مورد نظرتان را با دقت مطالعه کنید.

بسیاری از مواقع مجله به خاطر آنکه مقاله شما در اسکوپ مجله آنها نیست و یا اینکه دستورالعمل‌های آنان را برای ساختار مقاله رعایت ننموده‌اید، مقاله را ریجکت می‌کنند. این عدم پذیرش ممکن است سرخوردگی برای شما نسبت به مقاله تان به وجود آورد و چنین تصور کنید که مقاله شما فاقد ملاک‌های لازم علمی است. دستورالعمل‌هایی چون فونت مورد استفاده، حاشیه مقاله، شکل جداول، شماره گذاری آنها، تک ستونه یا دو ستونه بودن مقاله و موارد از این دست. لازم به ذکر است منظور از اسکوپ مجله همان حیطه‌هایی است که مجله علاقمند به نشر آثار علمی در آن حیطه‌هاست و به غیر از آن حیطه‌ها حیطه دیگری را نمی‌پذیرد.

۴- در انتخاب عنوان و نگارش چکیده تاثیرگذار و خوب بکوشید.

اولین چیزی که از مقاله شما می‌بیند عنوان و چکیده است. معمولاً در انتخاب عنوان مقاله و نگارش چکیده اصل ایجاز باید رعایت گردد. به این معنی که عنوان و چکیده می بایست موجز و شفاف و جامع باشد. علاوه بر این ویژگی، باید عنوان مقاله جذاب نیز باشد. بنابراین، مخصوصاً در نگارش عنوان یک مقاله با افراد متخصص زیادی مشورت نمایید زیرا یک عنوان صحیح و جذاب در کنار هم می‌توانند باعث شوند که شانس خوانده شدن مقاله شما در کنار مقالات دیگر از طرف داور مجله بالاتر رود.

۵- ویرایش (Editing) مقاله خود را بسیار جدی بگیرید.

براساس آمار آماری که توسط Elsevier به اشتراک گذاشته شده است، بین ۳۰ تا ۵۰ درصد از مقالات ارسال شده به مجلات الزویر، قبل از اینکه حتی به مرحله بررسی هم رسیده شوند رد می شوند و یکی از دلایل اصلی رد شدن زبان نگارشی ضعیف است. این جمله به ان مفهوم است که اگر شما یک ویرایشگر متبحر داشته باشید شانس پذیرش مقاله خود را بین ۳۰ الی ۵۰ درصد افزایش می‌دهید و این یک خوشبختی است! بسیاری از مقالات که برای چاپ در مجلات معتبر ارسال می‌شوند از کشورهایی هستند که زبان اصلی آنها غیر از انگلیسی است و درصد بسیار بالایی از این مولفین قواعد نگارش به زبان انگلیسی را نمی‌دانند. هرچند آنها در زبان اول خود مقاله را به عالی‌ترین شکل ممکنه نوشته و ویرایش کرده‌اند اما وقتی یک مترجم کم سابقه و بی دانش مقاله را ترجمه می‌کند تمامی بافت‌های قوی مقاله از بین می‌رود و گاهاً پاراگرافها تبدیل به یک مجموعه جملات بی ارتباط به یکدیگر و بدون همبستگی می‌باشد. ویرایش صرفا به مفهوم نقطه و ویرگول گذاری صحیح نیست و فرآیند ویرایش می‌تواند از تغییر جمله‌بندی تا حذف بسیاری از ترکیب‌های نامانوس حین ترجمه برای زبان انگلیسی باشد.

۶- حتماً کاورلتر بنویسید.

بسیاری از داوران نشریه‌های الزویر اذعان می‌دارند که اغلب مقالات ارسالی برای انها جهت داوری فاقد کاورلتر و یا کاورلتر صحیح می‌باشند. کاور لتر چکیده مقاله نیست. در بساری از زمانها دیده شده است که مولفین چکیده مقاله خود را در کاورلتر کپی می‌کنند که فاجعه بار است. یک کاورلتر خوب برای اولین بار موضوع اصلی مقاله را مشخص می کند؛ دوم، شامل استدلالی در نوآوری مقاله است؛ و سوم، مربوط بودن مقاله به مجله مورد نظر را توجیه می کند. تمامی موارد ذکر شده در قالب کاورلتر می‌بایست در حدود نیم صفحه باشد.

۷- اصلاحات داوران را دقیق و کامل انجام دهید.

در بسیاری از مواقع دیده شده است که مولف اصلاحات داور مجله و کامنت‌های او را به صورت ناقص انجام می‌دهد. برخی اوقات نیز شاید داور مجله مسئله‌ای را متوجه نشده باشد و ایراد بیجایی گرفته باشد اما مولف بدون اینکه توضیحی درباره آن ارایه کند، کامنت مورد نظر را نادیده می‌گیرد. شما می‌بایست دقیقاً کامنتها را انجام دهید و اگر داور یک مجله به اشتباه کامنتی را نیز گذاشته باشد در یک سنند دیگر که همراه مقاله اصلی ارسال می‌شود به دقت آن را توجیه و تبیین نمایید تا مشخص شود همه کامنتها را خوانده‌اید. پیشنهاد می‌شود که در یک فایل جدید تمامی کامنتها را یاد داشت کرده و اقدامات انجام شده برای هریک از آنها را ذکر کنید و همراه با مقاله اصلی آن را مجدداً به مجله ارسال دارید.

چاپ مقاله در مجلات معتبر و ۷ نکته مهم آن از دیدگاه الزویر

مطالعه لینک‌های مفید دیگر:

پنج نکته استثنایی در ارزیابی کیفیت مقاله

پذیرش و چاپ مقاله isi تضمینی

آی اس آی (ISI) و ضریب تأثیر مجلات علمی

چاپ مقاله در مجلات معتبر و ۷ نکته مهم آن از دیدگاه الزویر